Het is spitsuur in de metro van Rotterdam. Een conducteur vraagt een groepje jongeren om hun ov-chipkaart. Eén van hen reageert fel: “Waarom doe je zo moeilijk? Jij moet mij niet zo aankijken.” De sfeer slaat in één seconde om. De conducteur voelt zich bedreigd, de jongeren voelen zich aangevallen. Dit is geen uitzondering, dit is de dagelijkse realiteit van straatagressie in het openbaar vervoer.
De bus, tram of trein als spanningsveld
In grote steden als Amsterdam, Rotterdam en Den Haag vormen het openbaar vervoer en de stations steeds vaker het toneel van spanningen tussen jongeren en personeel. Wat begint met een simpele controle of een opmerking over gedrag, eindigt regelmatig in een verhitte discussie of zelfs een confrontatie. “Ik probeer gewoon m’n werk te doen, maar ik krijg meteen een grote mond,” zegt een tramconducteur in Den Haag. “Je weet nooit of het alleen bij woorden blijft.”
Waarom escaleren zulke situaties zo snel?
De oorzaak ligt vaak dieper dan een gemiste check-in. Jongeren voelen zich snel aangesproken of beoordeeld, zeker als ze het gevoel hebben dat ze op uiterlijk of afkomst worden gefilterd. Aan de andere kant werken conducteurs onder hoge druk, hebben ze veel meegemaakt en voelen ze zich vaak onveilig. Als beide partijen op scherp staan, hoeft er maar iets kleins te gebeuren om de vlam in de pan te laten slaan.
Wat zeggen we wél – en wat niet?
Het probleem is niet alleen wat er gezegd wordt, maar ook wat er niet wordt uitgesproken. Jongeren voelen zich niet gerespecteerd, personeel voelt zich niet serieus genomen. De onderliggende frustraties blijven opstapelen en er is weinig ruimte voor nuance of begrip in een snel rijdende tram of op een druk perron.
Wat kunnen we doen om deze spanning te verminderen?
Het begint bij communicatie en wederzijds begrip. Openbare vervoersbedrijven kunnen personeel beter trainen in het herkennen van spanningssignalen en in het omgaan met verbale agressie. Tegelijkertijd is het essentieel om ook jongeren bewust te maken van hun gedrag, houding en de impact daarvan op anderen. Initiatieven waarbij jongeren en OV-medewerkers met elkaar in gesprek gaan, kunnen veel betekenen.
Waarom dit belangrijk is voor Straatagressie.nl
Bij Straatagressie.nl zien we hoe misverstanden en frustraties kunnen leiden tot onveilige situaties in het openbaar vervoer. We geven trainingen aan OV-personeel om beter om te gaan met agressie, én we werken met jongeren om hen bewust te maken van hun houding en gedrag. Door beide kanten te begrijpen en te versterken, bouwen we aan een veiliger openbaar vervoer – voor iedereen.
